Commissiedebat over ZZP-wetgeving: verdeeldheid en nieuwe initiatieven

Tijdens het commissiedebat vorige week over ZZP-beleid in de Tweede Kamer stond de toekomst van de ZZP’er centraal. VVD, D66, CDA en SGP presenteerden een initiatiefwet die duidelijkheid moet bieden over wie als zelfstandig ondernemer kan werken. Hun voorstel, gebaseerd op de Belgische Arbeidsrelatiewet, bevat drie toetsen: een zelfstandigentoets, werkrelatietoets en sectoraal rechtsvermoeden. Ook wordt het verplicht voor zzp’ers om een voorziening te treffen voor pensioen en arbeidsongeschiktheid.

De vier partijen willen hiermee een alternatief bieden voor het wetsvoorstel VBAR (Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties) van minister Van Hijum. Hoewel hij het wetsvoorstel recent heeft aangepast na een uitspraak van de Hoge Raad, blijft er stevige kritiek. Onder meer de BBB noemde de VBAR ineffectief en te generiek.

Tegenstanders van de nieuwe initiatiefwet zoals PVV en NSC, herinnerden VVD’er Aartsen aan afspraken in het regeerakkoord, waarin juist steun voor VBAR is uitgesproken. Desondanks staat NSC open voor nieuwe ideeën en om mee te denken.

Minister Van Hijum en staatssecretaris Van Oostenbruggen reageerden gematigd positief op het initiatief, maar benadrukten de urgentie van Europese afspraken. Nederland moet voor 2026 maatregelen nemen tegen schijnzelfstandigheid om 600 miljoen euro aan EU-subsidie veilig te stellen. De komende maanden zal blijken of het Kamerbrede gesprek leidt tot een gezamenlijk wetsvoorstel. Tot die tijd blijven VBAR en het nieuwe zzp-plan naast elkaar bestaan.

Behandeling WTTA afgerond

De Tweede Kamer heeft de behandeling van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (WTTA)  op 1 april afgerond. Deze wet verplicht uitzendorganisaties om zich officieel te laten toelaten voordat ze actief mogen zijn. Doel is een einde te maken aan misstanden zoals onderbetaling, illegale tewerkstelling en overtreding van arbeidstijden, vooral bij arbeidsmigranten.

Minister Van Hijum (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) ziet de wet als een stap naar fatsoenlijke omgang met arbeidskrachten en betere controle op arbeidsmigratie. De Kamer debatteerde onder meer over de reikwijdte van de wet. Sommige partijen pleiten voor uitzonderingen voor sectoren met publieke taken of leerbedrijven. De minister houdt echter vast aan een brede werking om schijnconstructies te voorkomen.

Ook de registratieplicht voor arbeidsmigranten en de rol van werkgevers leidde tot discussie. Kritiek was er verder op de toelatingskosten en waarborgsommen voor uitzendbureaus. Tegelijk zijn Kamerleden blij dat er eindelijk wordt opgetreden tegen misstanden.