Achtergrond

De Arbowet verplicht werkgevers om te zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Het Arbobesluit geeft hier concrete regels voor. In de arbocatalogus (AC) wordt beschreven hoe binnen een branche deze regels worden toegepast. Een belangrijk onderdeel is de arbeidshygiënische strategie (AHS). Dit is een stappenplan dat werkgevers moeten volgen om risico’s te beheersen:

• Kunnen bronmaatregelen worden genomen?
• Zo niet: zijn er collectieve beschermingsmaatregelen mogelijk?
• Zo niet: zijn individuele beschermingsmaatregelen mogelijk?
• Zo niet: dan moeten persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) gebruikt worden.

De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) controleert of werkgevers de AHS en Arbowet goed toepassen. Werkgevers moeten voor elk gebouw een object-RI&E maken. Daarbij moet de werkgever altijd kiezen voor de veiligste werkmethode op die werkplek. De wassteel is volgens de AHS een ‘arbeidsmiddel met beperking’ en mag dus alleen worden gebruikt als veiligere werkmethodes niet mogelijk zijn.

Theorie en praktijk

Onderzoek van o.a. VHP/TNO laat zien dat veelvuldig werken met de wassteel lichamelijk belastend is en tot met name nek- en schouderklachten leidt, met uitval van medewerkers als gevolg. We zien dat in de praktijk de wassteel te vaak wordt ingezet, en niet beperkt wordt tot ‘uitzonderingssituaties’. Eigenlijk betekent dit dat de wet wordt overtreden waarvoor werkgevers beboet kunnen worden. De branche vindt dit zorgelijk en maakt zich daarom hard voor een minder belastende inzet van de wassteel.

Ook tijdens de ledenbijeenkomst Glas & Gevel in november bleek, tijdens een quiz, dat de theorie duidelijk is, maar dat de praktijk vaak achterblijft. Dit komt omdat de huidige AHS gevoelsmatig niet altijd even logisch in elkaar steekt. De afspraken in de Arbocatalogus worden niet altijd gevolgd. Het gebruik van het telescopisch wassysteem is inmiddels normaal geworden, terwijl het volgens de huidige AHS een arbeidsmiddel met beperking is. Hierdoor overtreden werkgevers en werknemers bij gelegenheid en in vele gevallen ook structureel de (Arbo)wet.

Voorstel van AWOG

Het bestuur van AWOG én de Technische Commissie willen dit veranderen. Doel is om een logische en werkbare AHS te krijgen. Er is dan ook nagedacht over hoe de afspraken in de Arbocatalogus beter kunnen worden nageleefd én hoe werken met het telescopisch wassysteem op een veilige en fysiek verantwoorde wijze kan worden ingezet.

Huidige regels

• De glazenwasser is verplicht om te registreren op welke hoogte en gedurende welke tijd hij gebruik maakt van de wassteelmethode
• Tot 3,5 m werkhoogte: onbeperkt gebruik per dag
• Werkhoogte tussen 3,5 en 7 m: maximaal 4 uur per dag
• Werkhoogte tussen 7 en 13,5 m: maximaal 2 uur per dag

Voorstel is dit als volgt aan te passen

• Tot en met de 1e verdieping / max. 7,5 meter: onbeperkt werken met de wassteel, zonder tijdsregistratie
• Boven de 1e verdieping: géén wassteel meer. Daar moet een andere methode worden gebruikt, waarschijnlijk een hoogwerker
• Geef alleen stokken mee waarmee tot en met de 1e verdieping kan worden gewassen
• Overgangstermijn van minimaal 1 jaar: zodat schoonmaakbedrijven hun opdrachtgevers kunnen informeren en de object-RI&E’s kunnen worden aangepast.

Voordelen

• Betere gezondheid van werknemers
• Duidelijkheid voor werkgevers, werknemers en de NLA
• Geen tijdsregistratie meer nodig (wassteelapp overbodig)
• Transparant speelveld richting opdrachtgevers, intermediairs en architecten.

Nadelen

• Extra communicatie nodig met opdrachtgevers over contracten.
• Mogelijke oneerlijke concurrentie door zzp’ers, omdat zij niet verplicht zijn de AHS te volgen. Er loopt een lobby om ook zzp’ers onder de Arbowet te laten vallen, maar dat is een langdurig proces.

Hoe nu verder?

Deelnemers zijn gevraagd hun eerste reacties per e-mail te sturen naar het bestuur van AWOG (t.a.v. Ilse Mariën). Alternatieve voorstellen vanuit de leden zijn welkom, zolang ze bijdragen aan goed werkgeverschap, gezondheid van werknemers, en praktische controleerbaarheid.

Op 29 januari volgt een brainstormsessie waar (aspirant)leden van Schoonmakend Nederland verder praten over de alternatieven en waar vragen aan de orde zullen komen als:

• Wat is de eerste verdieping? Is dat 7,5 m?
• Is een overgangsperiode haalbaar?
• Etc.

Wil je meedoen? Meld je dan hier aan.